Су тасқыны: кеше және бүгін
Біз біргеміз!
Облыста су тасқыны салдарынан 4087 тұрғынүй мен саяжай иесі зиян шекті. Соның 3067-сіне жарамды деген техникалық байқау қорытындысы берілді. Комиссия шешімімен 3005 үйдің иесіне баспанасын жөндеу үшін 9 млрд теңгеге жуық қаржы аударылды. Ал қалған 1020 үй апатты деп танылып отыр, оның 505-і жаңадан салынып жатыр, 515-і бойынша үй сатып алу жоспарланған.
Бүгінде өңірде тасқыннан зардап шеккен 446 отбасы жаңа баспанасында қоныстойын тойлады.
Темір ауданы—алғашқылардың бірі боп көктемгі су тасқынына тап болған аймақтардың қатарында. 98 тұрғын үйге су кірді, оның 57-сі жарамсыз күйде қалды. Бұл отбасыларға салынатын жаңа үйлерден баспана алу немесе дайын тұрған үйді сатып алу туралы ұсыныс айтылды.
Мемлекет қолдауының арқасында 36 отбасы екінші нарықтан үй сатып алуға келісім берді. Темірлік 21 отбасы Құмсай ауылында салынып жатқан үйлерін күтіп отыр.
Көктемгі су тасқыны Жем өзенін жағалай жатқан мұғалжарлықтарды да біраз есеңгіретіп тастағаны рас. Мұғалжар ауданы бойынша су тасқыны кезінде барлығы 76 үй мен 3 коммерциялық нысанға зақым келіп, 8 шаруа қожалығы шығынға ұшырады.
Бүгінгі таңда тасқын кезінде су басқан Жағабұлақ ауылында— 9, Бірлік ауылында 5 үй салынып жатыр. Ауданда 7 үйге жөндеу жұмыстары жүргізіліп, 55 отбасыға екінші нарықтан баспана сатып алынды.
Қобда ауданында 147 үй салынып жатыр. Аудан орталығында— 130 үй, Жарық ауылында 17 үй тұрғызылуда.
Бұл ауданда су тасқынынан зардап шеккен тұрғындарға салынып жатқан алғашқы 10 үй дайын болды. Өңірде қазір жүздеген ауыр техника мен жұмысшылар ертелі-кеш дамылсыз еңбек етіп жатыр. Жоспар бойынша жұрт жаңа баспана кілтін тамыз айының соңына дейін алуға тиіс.
Облыста ең көп үй—Ойыл ауданында, оның ішінде Қаратал ауылында бой көтеруде. Аудан бойынша 177 үй салынуда, 130 дайын үй сатып алынған.
Қараталда наурыз айының соңында су тасқыны болды. Кенеттен келген қарғын су 210 үйді басып қалды.
Қазір жарамсыз күйге түскен 131 баспананың орнына жаңасы салынып жатыр. Шатырлары жабылып, терезесі мен есігі салынып, үйлердің ішін әрлеу, сылау жұмыстары жүргізілуде. Ал 61 отбасы дайын үйге көшкен. Сондай-ақ 18 отбасының баспанасы жөндеу үшін өтемақы төленді. Қазір тасқынның салдарын жою ісі қарқынды жүріп жатыр.
Көктемгі су тасқыны кезінде тұрғын үйлермен қатар, әлеуметтік нысандар, бөгеттерге де зақым келген болатын.
Облыс аумағында орналасқан 206 гидротехникалық құрылымның 15-і қираған. Су тасқынының салдарын жою үшін қазіргі уақытта қажетті жұмыстар жүргізілуде. Гидроқұрылыстар бойынша барлық процесті жеделдету, сондай-ақ 2025 жылғы су тасқыны кезеңіне дайындық мақсатында қауіптің алдын алу шаралары қолға алынған. Сонымен қатар өңірде 58 көлік инфрақұрылымын қалпына келтіру жоспарланып отыр. Бұзылған жолдарды жөндеу және реконструкциялау үшін Үкімет резервінен 10,2 млрд теңге, облыстық резервтен 6,4 млрд теңге бөлінді. Қазіргі уақытта сараптама нәтижелері күтілуде.
Барлығы 100 су өткізгіш құбырды, 23 көпірді, 47,2 км жолды салу және жөндеу жоспарда бар.
Н.ДӘНЕКЕРОВ.
